De leergang Data & Technologie is een proces voor boeren om te leren van andere boeren. De leergang bestaat uit verschillende modules. Module 1 is een algemene module gericht op de vraag of er voor agrarisch ondernemers een of meerdere platforms beschikbaar zijn, die voldoen aan de wens om de data van je eigen bedrijf op één plek te bundelen. Of moet er een nieuw collectief en onafhankelijk boeren platform moet komen, een slimme software schil of boeren dashboard, om de data positie van de boer te verbeteren. Hierover gaat deze eerste blogpost. Aan het woord zijn Eric Dortmans en Nicole Bartelds, twee van de initiatiefnemers van de stichting Boer&Data en trekkers van module 1. 

De digitalisering van de landbouw biedt kansen voor de agrarische sector. De eerste stap was het digitaliseren van papieren registratieprocessen, wat veel handmatige registratie van de boer vergt en daardoor teeltregistratie alleen als een noodzakelijk kwaad wordt gezien. Tegenwoordig zijn er steeds meer mogelijkheden om automatisch relevante data te verzamelen via IOT-toepassingen, zoals sensoren in het veld en in de stal/schuur en op de tractor/werktuig. Dit zijn natuurlijk ontwikkelingen die wij zeer aanmoedigen. 

Waar het mis gaat is dat de data van een boer nu op 10 plekken in de cloud staat en nieuwe ontwikkelingen vooral voorzien in de databehoefte van derde partijen, zoals ketenpartners of meer puntoplossingen bieden. Boeren verdrinken nu in de data die wordt gegenereerd, maar worden onvoldoende gefaciliteerd om deze te gebruiken voor hun eigen bedrijfsoptimalisatie.

Volgens de initiatiefnemers van de stichting wordt waarde uit data pas tastbaar voor telers als eerst de basis op orde komt. Dit betekent onder andere dat data van boeren niet alleen eindigt in systemen van derde partijen, maar dat deze data ook weer terugvloeit naar het boerenerf, zodat telers daar zelf bij kunnen. En bovendien dat zij zelf de mogelijkheid krijgen om die data beschikbaar te stellen aan derden. Zodat partijen die op zoek zijn naar boerendata bij de boer kunnen aankloppen, in plaats van bij verschillende ketenpartijen. 

 

Eric: ”Iedere leverancier of afnemer, iedere adviseur laat de boer verzamelen wat hij zelf belangrijk vindt. Dat moet je ook maar laten gebeuren. Ze bouwen ook allemaal een eigen IT systeem, en dat kan ook niet anders, omdat er voor de ketenpartners bedrijfskritieke processen van afhankelijk zijn. Maar het is wel nodig dat je als boer zelf al die data uit die systemen netjes terugkrijgt. En we moeten ervoor waken dat niet al onze data bij derden leggen, maar dat we zorgen dat we zelf de controle over de data houden.”

 

Wat nu ontbreekt, is een plek waar je als teler al je data neer kan zetten, zonder dat je over je schouder moet kijken. En daar bovenop een services laag, zodat derden er applicaties op kunnen bouwen. Dit plaatst de teler en zijn bedrijf als spin in het web en biedt de mogelijkheid tot datadelen met de partijen van zijn keuze. Niet langer gooi je al je data over de schutting, maar je weegt af met wie je welke data wil delen. Je beoordeelt steeds of de functionaliteit die je ervoor terugkrijgt, interessant genoeg is.

 

 

Dat dit op moment nog niet zo geregeld is, komt volgens Eric onder andere omdat projecten in de precisielandbouw altijd van de andere kant aanvliegen. Ze denken vanuit nieuwe diensten en investeren in eigen intelligent en benodigde infrastructuur. Die aanpak bevat steeds een volgorde, maar de basis van de pyramide, het datahuis van de boer, wordt nooit bereikt. Om volgende stappen te zetten in de precisielandbouw is het nodig dat je de aanpak omdraait, en er eerst voor zorgt dat de harde infrastructuur en slimme software daarboven op, op de boerderij ook geregeld wordt. 

Volgens Nicole is het vooral belangrijk dat partijen die op zoek zijn naar boeren data, of dat nu de overheid of bedrijven zijn, bij de boer moeten komen, en dat dit dataverkeer niet via ketenpartijen zou moeten verlopen. 

Ook Nicole benadrukt dat boerendata nu in allerlei verschillende systemen zit, en dat alle aandacht uitgaat naar het makkelijk data naar die systemen krijgen, en niet (of in ieder geval veel minder) hoe die data weer terugvloeit naar de boer. Al worden met teeltregistratie daar wel pogingen toe gedaan. Maar ze wil graag verder gaan: “ik wil van verschillende mensen advies op basis van de gegevens in die verschillende systemen. Goede adviezen. Dat betekent gewoon dat ik een eigen database nodig heb, waar alle voor mij relevante data bij elkaar komt. Daarbovenop hoort een een soort applicatie laag, een services laag. Daar hoort de intelligentie hoe je de data kunt combineren en inzichten kunt genereren. Voor iedere vraag kan dat weer iemand anders zijn, die daar de beste expertise voor heeft. Dan wil je voor elke vraag, gericht de data delen om daar een antwoord op te krijgen. Bovendien snijdt het mes dan aan twee kanten, want een slimme startup kan zich focussen op specifieke oplossingen, zonder steeds weer energie te stoppen om een eigen database op te bouwen.

 

Binnen deze algemene module komen onder andere de volgende zaken aan de orde:

  • Nut en noodzaak van een software schil of boeren dashboard (zie voor meer informatie deze probleemanalyse).
  • Noodzaak en mogelijkheden voor het verbeteren van data uitwisseling in de agrarische sector 
  • Een evaluatie van een aantal dataplatforms, programma’s en applicaties
  • Een duiding van de boeren data initiatieven die in de overige modules behandeld zullen worden. 

 

Resultaten, meer info en discussie

Kennis, videos en discussie vind je op het Forum