Overzicht en inzicht met een Boeren dashboard

Meer data geeft niet altijd meer inzicht. Een boerendashboard kan helpen om tot een goed advies te komen met eigen data en data van derden.

Stichting BOER&DATA heeft in maart 2024 een SABE – bijeenkomst gehouden bij Nicole Bartelds, de Databoerin in 2e Exloërmond. Het thema van deze dag was: Dashboards voor boerendata.

Nicole Bartelds houdt zich als Databoerin bezig met allerlei projecten op het gebied van verzamelen van akkerbouwdata, precisielandbouw, bodemsensoren, satellietbeelden en het analyseren hiervan. Daarnaast is zij boerin op een akkerbouwbedrijf en verzameld daar ook behoorlijk wat data. Bartelds heeft veel ervaring met analyseren van data met verschillende aanbieders van boerendata dashboards. Als gecertificeerd dronepiloot kan Bartelds ook zelf analyses maken van het groeiproces van de gewassen. Uit ervaring geeft Bartelds aan dat het verzamelen van meer data niet altijd wil zeggen dat je als boer ook meer informatie krijgt of meer inzicht. Een boerendashboard kan wel helpen om overzicht te krijgen in de verzamelde data op het boerenbedrijf samen met data van derden om tot een goed advies te komen.

Ontsluiting databronnen

Een van de hoofdthema’s waar BOER&DATA zich mee bezighoudt is een goede ontsluiting van databronnen voor gebruik binnen de bedrijfsvoering, voor boeren zelf of derde partijen in opdracht van de boer.

Er wordt veel data verzameld op het boerenerf, opbrengstgegevens van de gewassen, data via sensoren van tractoren en machines, bodemgegevens, meststoffen en gewasbescherming. Wat weten we van het verleden en het heden van de gewassen en bodem door deze data? Hoe kunnen we de verzamelde data gebruiken en inzetten voor de toekomstige toepassingen in de gewassen? Er zijn veel toolboxen op de markt die data registreren op basis van historische gegevens maar de stap naar analyse wordt vaak niet gemaakt.

Is Nederland te klein hiervoor? Zijn er te weinig boeren die specifieke data gebruiken of is er te weinig belangstelling om data te analyseren? Of is de behoefte zo divers dat daar geen geschikt systeem voor te bouwen is?

Modellen in plaats van werkelijkheid

Een tweede thema is het in kaart brengen van “norm versus werkelijkheid”. In hoeverre kun je als boer inzicht krijgen hoe jouw bedrijf ervoor staat. Of hoe staat mijn gewas ervoor en welke mogelijkheden heb ik nog om bij te sturen.

In de agrarische sector wordt heel veel gewerkt met modellen, wat leidt tot zorg dat met algemene data en modellen de inspanningen van individuele bedrijven te kort gedaan wordt.

Als voorbeeld wordt genoemd om, op basis van data en sensoren pleksgewijs bij te bemesten met kunstmest ten gunste van de gewasopbrengst. De vraag is, durven we al helemaal te vertrouwen op data? Of is kunstmest een te goedkope verzekeringspremie? 

Dat het ook mis kan gaan met generiek bijbemesten met kunstmest werd vorig jaar in de aardappelteelt op sommige plaatsen duidelijk waardoor er te laat geoogst kon worden.

Boeren dashboard

Een ander thema is dashboarding. Slimme interfaces zijn belangrijk om de ondernemer ook daadwerkelijk overzicht en inzicht te bieden om binnen zijn bedrijfsvoering op data te kunnen sturen. Als boer wil je leren van je data, dus bijvoorbeeld een vergelijking kunnen maken tussen verschillend management binnen percelen (precisielandbouw), tussen percelen of tussen bedrijven.

Wat kan een dashboard bieden aan overzicht en inzicht? Bartelds liet een drietal bestaande dashboard zien. De drie boeren dashboards, Geopard Agriculture, MyEasyFarm en FarmMaps hebben elk voor- en nadelen in registreren en analyses. Geen enkel systeem voldoet echter aan alle eisen die Nicole graag ziet. Hoe belangrijk is het dat een boerendashboard alle analyse-mogelijkheden biedt? Of is het voldoende wanneer je de data kunt exporteren en analyseren in een flexibele tool als Excel? En lopen we dan niet opnieuw aan tegen versnippering van data?

Brengen de bestaande tools oplossingen? Vaker niet dan wel was de conclusie tijdens de SABE – bijeenkomst. Een ‘simpel’ Excelsheet kan voor specifieke datavragen ook een oplossing bieden. Dan is er wel kennis noodzakelijk voor een juiste vastlegging en analyse.

Prestaties meten met eigen data

Momenteel werkt de Databoerin mee aan een dashboard van IntoAgri. Een van de pijlers van dit dashboard is dat met eigen data, dat eigendom van de boer is, prestaties meetbaar zijn te maken. En daarnaast kan de data in de bedrijfsvoering gebruikt worden om Kritische prestatie indicatoren (KPI’s) in beeld te brengen en te verbeteren om tot een duurzame kringlooplandbouw te komen. Verbeterpunten zijn er bij het dashboard van IntoAgri ook nog. Het aantal datakoppelingen is nog beperkt voor de akkerbouw. Maar uit de veehouderij wordt al wel duidelijk welke inzichten er mogelijk zijn op basis van meer data.

Om tot een systeem van doelsturing te komen en KPI’s van de prestaties op het bedrijf eenduidig meetbaar te maken, is er nog veel werk aan de winkel.